HIDDEN FIGURES – NASA’da Renkli Kadın Olmak

 Al Harrison, hesaplamaları bitiren Katherine G. Johnson’a sorar:

“Peki, Ay’a gidebilir miyiz sence?”

Katherine gülümseyerek cevap verir:

“Biz zaten oradayız, efendim!”

“Ay”a gitmek için kollarını sıvamış onca erkekten, daha üstün performans göstermesine rağmen Katherine, “RENKLİ BİR KADIN” olduğu için kendi binasındaki tuvalete bile gidemiyordu.

HIDDEN FIGURES – NASA’da Renkli Kadın Olmak

Dilimize “Gizli Sayılar” olarak çevrilen “Hidden Figures”, Amerika’nın Rusya’yla amansız bir rekabet içine girdiği bir dönemde, Uzay Yarışı’nı kazanmak için, NASA’da çalışan Afro-Amerikan üç matematikçi kadının hikâyesini anlatır. Margot Lee Shetterly’nin kurgusal olmayan aynı adlı kitabından uyarlanmış bu biyografik drama filmdeki en önemli kahraman, Katherine Coleman Goble Johnson, bir kadın fizikçi ve matematikçidir. Filmin ilk sahnelerinde Katherine’nin küçük yaşlarda başlayan eğitimi sırasında keşfedilmesini görürsünüz. Katherine Johnson, Batı Virginia Üniversitesi’nde eğitim almasına izin verilen ilk 3 siyahi kökenli Amerikalı’dan birisidir. Havacılık uzay programları üzerine NASA’da dijital elektronik bilgisayarlarla yaptığı çalışmalarla tanınmıştır.

Astronotlar, John Glenn ve Alan Shepard’ın Nasa’daki ilk görevleri, 1969’da Apollo 11’in Ay’a uçuşu ve Merkür Projesi gibi birçok uzay uçuşu onun geliştirdiği, Uzay Mekiği programı aracılığıyla mümkün olmuş. NASA’daki basın toplantılarına katılan ilk kadın bilim insanı olma özelliğini de taşıyor. Filmde tüm bu detaylar işlenmiş.

Johnson başarılı çalışmalarıyla; 2015 yılında Amerika Birleşik Devletleri Başkanlık Özgürlük Madalyası’nı almış. Ertesi yıl BBC’nin “En Etkili 100 Kadın” sıralamasında yer almış. Mars gezegenine yapılacak uzay yolculuğu planlamalar gerçekleştirip 26 araştırma raporu yazmış. Katherine Johnson, 24 Şubat 2020’de Virginia’da 101 yaşında “Gizli Sayılarına” ve hayata veda etmiş.

Mercury Projesi

Filmin başlangıcında konusu geçen Mercury Projesi, ABD’nin insanlı ilk uzay yolculuğu projesi. 1959-1963 yılları arasında Dünya yörüngesine insan gönderinceye kadar sürdürülmüş. Adını hızın simgesi olan Roma tanrısı Mercury’den alan projenin, ilk planları ve araştırmaları -NASA kurulana dek- NACA (Ulusal Havacılık Danışma Kurulu) tarafından yürütülmüş. 9 Nisan 1959’da, 110 adet askeri uçuş pilotundan yedisi astronot olmuş. Mercury’nin, eskiden ordunun test pilotluğunu yapan ilk 7 astronotu, Mercury 7’lisi olarak da biliniyor. Bunlardan John Herschel Glenn Dünya yörüngesindeki ilk Amerikalı, Alan Bartlett Shepard ise Uzaydaki ilk Amerikalı. Film izlerken onların hikayelerine de tanıklık edeceksiniz.

Filmdeki Kevin Costner’ın canlandırdığı Al Harrison karakteri, Langley Araştırma Merkezi’ndeki Uzay Görev Grubu başkanı ve daha sonra Houston’daki Johnson Uzay Merkezi’nin ilk yöneticisi olan Robert C. Gilruth‘dan esinlenilerek yaratılmış.

Hikayemizde, Katherine G. Johnson, Dorothy Vaughan ve Mary Jackson adlı üç siyahi kökenli kadın NASA’da çalışan ve zekâlarıyla dikkat çeken kadınlar. Irk ayrımına yönelik yasalar nedeniyle, hak ettiklerinden aşağı pozisyonlarda çalışan Katherine, Dorothy ve Mary’nin öyküsü, beyazperdeye taşınıyor. Taraji P. Henson, Octavia Spencer ve Janelle Monáe’nin olağanüstü oyunculuk performanslarının yanında Hans Zimmer ve Pharrell Williams imzalı müziklerin de filmin başarısında önemli bir rolü var.

Buradaki mücadele , iki ayrı matematik dehasının hayatını konu alan Enigma ve Akıl Oyunları filmlerinden farklı bir temayla işlenmiş.

Bir otorite çatışmasından çok ötede, bir savaş bu.

Adına özgürlük denilen kavramın savunucusu olduğunu iddia eden ve “KADIN” formunda devasa heykelini dikmiş bir ülkenin, erkek egemen bilim dünyasının en üst kurumlarında, üstelik “siyahi bir kadın” olarak var olma çabası ustalıkla işlenmiş.

Sadece kariyerle ilgili bir savaş da değil. Yolda arabanız bozulduğunda, evde çocuklarınız beklerken, vatandaş, anne, eş, evlat olarak da tüm görevlerinizi yerine getirirken sürdürülen bir savaş.

TÜM KADINLAR GİBİ!

Dünyaya Emek Veren Tüm Kadınların Günü Kutlu Olsun!

Mutlaka izleyin, iyi seyirler…

REPLİKLER

“-Kadınların NASA’da bir şeyler yapmasına izin veriyorlar Bay Johnson

Etek giydiğimiz için değil, gözlük taktığımız için.”

“-Beyaz bir erkek olsaydın mühendis olmak ister miydin?

   -İstemezdim, olurdum zaten.”

“Ve ben efendim NASA’da mühendis olmayı planlıyorum. Ama bunu tamamı beyaz okuldaki dersleri almadan yapamam. Derimin rengini de değiştiremem. O yüzden ilk olmaktan başka şansım yok.”

“Ne zaman ilerleme kaydetme şansımız olsa bitiş çizgisini ileri alıyorlar.”

“-Dedim ki “Anne, evleneceğim kadınla tanıştım.”

  -O ne dedi?

  -Dedi ki bir şeye benziyor olmalı Jimmy. Ciddi bir şeye.

   -Sonra sen ne dedin?

   -Dedim ki “Hayır. Bir şeyden fazlası. O, her şey.”

“Bana elinde hesap makinesi olan kız lazım değil. Henüz keşfedilmemiş matematik bilgisi lazım. Sayıların ötesine, özüne geçmemiz lazım.”

“–Matematik güvenilirdir.

–Senin için öyle.”

“Medeni haklar medeni bir şekilde alınmıyor.”

–King’in laflarını söyleyip durma. Bir işi yapmanın tek yolu yoktur.”

 “NASA’da biz hepimiz aynı renk işeriz.”

“Ayrı ve eşit iki farklı şeydir. Yöntemin böyle olması onu doğru yapmaz. Doğru davranırsanız haklısınızdır.”

“Özgürlük için başvuramazsın, özgürlük asla ezilmişlere verilmez!”

“İki kişilik bir yarışta kendimizi ikinci sırada nasıl bulabildik?”

“Mary Jackson NASA’nın ve ABD’nin ilk kadın Afrika kökenli havacılık mühendisi oldu.1979’da Langley’nin Kadın Programları Müdür oldu ve her ırktan kadının ilerlemesi için savaştı.”

“Dortohy Vaughan NASA’nın ilk Afrika kökenli amiri oldu. Bir Fortran uzmanı ve elektronik programlama öncüsü olarak NASA’nın en parlak beyinlerinden biri olarak görüldü.”

“ Katherine Johnson aya gidecek Apollo 11 görevi ve Uzay Mekiği için hesaplamalar yaptı. 2016’da NASA Katherine G. Johnson Hesaplama Binasını, uzay çalışmalarında çığır açan çalışmalarına ithafen ona adadı.

FİLM KÜNYESİ

Yönetmen:        Theodore Melfi

Senarist:             Theodore Melfi,Allison Schroeder

Uyarlama:          Hidden Figures–Margot Lee Shetterly

Oyuncular:         Taraji P. Henson, Octavia Spencer, Janelle Monáe, Kevin Costner, Kirsten Dunst

Müzik:                  Hans Zimmer, Pharrell Williams

Çıkış tarihi:         25 Aralık 2016 (ABD)

Süre:                     127 dakika